Strawa pod Kopcem Wandy

Strawa pod Kopcem Wandy to święto kopca i przywitanie lata w jednym!

Przeniesiemy się w czasy słowiańskie, zapleciemy wianki, poznamy bliżej historię kopca i rozpalimy ognisko. Będziemy bawić się i piknikować. Bądźcie z nami podczas Strawy pod Kopcem Wandy!

Strawa pod Kopcem Wandy przywitanie lata plakat — Strawa pod Kopcem Wandy – Przywitanie Lata 2022

“Strawa pod Kopcem Wandy” to wydarzenie plenerowe inspirowane Nocą Kupały – słowiańskim świętem związanym z letnim przesileniem Słońca. Dofinansowano ze środków Dzielnicy XVIII Nowa Huta.

Podczas wydarzenia obecny będzie asystent językowo-kulturowy posługujący się językiem ukraińskim.

Kopiec Wandy

Kopiec Wandy to najbardziej tajemniczy zabytek archeologiczny Nowej Huty. Przyjmuje się, że kurhan pełnił funkcje sakralne, związane prawdopodobnie z obrządkiem pogrzebowym, jego zaś powstanie wiąże się z obecnością na tych terenach plemienia Słowian. Do bogatej tradycji i obrzędowości pradawnych mieszkańców Krakowa nawiązywać będzie plenerowe “Strawa pod Kopcem Wandy – przywitanie lata”, którego pomysłodawcą jest Fundacja Ecotravel.

Termin wydarzenie zbiega się z obchodami Nocy Kupały – słowiańskiego święta związanego z letnim przesileniem Słońca. W trakcie tej najkrótszej nocy w roku występowało wiele bogatych rytuałów. Wróżono z ziół, kwiatów, wody w studniach, obchodzono domostwa z pochodniami. Wszelkie te aktywności miały zapewnić bezpieczeństwo, pomyślność i ochronę przed złymi siłami. Nieodłącznym elementem tego najważniejszego słowiańskiego święta było wspólne ucztowanie. Nazwa wydarzenia – „strawa” – to z jednej strony określenie na słowiański zwyczaj oddawania czci zmarłym, z drugiej to także “pożywienie”, które kojarzy się z radosnym świętowaniem.

Uczestnicy proszeni są o przyniesienie niezbędnego ekwipunku piknikowicza, czyli koszy ze smakołykami i kocy piknikowych.
i czegoś dobrego do pieczenia na ognisku!

Strawa pod Kopcem Wandy – Rodzinny Piknik

Wspólne celebrowanie Nocy Kupały przez mieszkańców Krakowa zakończy się symbolicznym rozpalaniem ogniska. Atmosfera rodzinnego pikniku, plenerowej zabawy i radości z nadchodzącego lata z pewnością wpłynie na docenienie rekreacyjnej przestrzeni wokół Kopca Wandy jak również na pogłębienie wiedzy o samej bogatej symbolice miejsca.

Przybliżony program wydarzenia:

❂ 18.00-19.00 / Z wiankiem na głowie. Warsztaty plecenia wianków słowiańskich.

Dzięki warsztatom poznacie technikę plecenia wianków krok po kroku. Prowadzący pokażą jak stworzyć oryginalną kompozycję pełną naturalnego piękna. Zapewnione będą świeże kwiaty, narzędzia niezbędne do plecenia wianków oraz doskonała zabawa!

Wstęp wolny. Liczba miejsc ograniczona.
Obowiązują zapisy przez formularz zgłoszeniowy:

Zgłoszenie: “Z wiankiem na głowie – Warsztaty plecenia wianków słowiańskich”

Prowadzenie: Elżbieta Urbańska-Kłapa – animatorka edukacji ekologicznej i kultury ogrodniczej. Z wykształcenia ogrodnik i projektant terenów zielonych. Kieruje Pracownią Animacji Ekologicznej w Ośrodku Kultury im. C. K. Norwida w Krakowie.

❂ 18.15-18.45 / Noc Kupały – święto ognia i wody. Prelekcja dr Renaty Leśniakiewicz-Drzymały.

Noc Kupały jest obecnie często popularyzowana jako rodzima alternatywa dla zachodnich Walentynek lub przybiera formę plenerowej zabawy. Symbolika tego słowiańskiego święta przesilenia letniego jest jednak znacznie głębsza. Uczestnicy wykładu poznają związane z nim zwyczaje i obrzędy mające moc oczyszczenia, zapewnienia zdrowia, płodności i urodzaju, oraz dowiedzą się, co łączy Noc Kupały ze św. Janem i legendarną księżniczką Wandą.

Prowadzenie: dr Renata Leśniakiewicz-Drzymała – mediewistka specjalizująca się w dziejach wczesnego średniowiecza ze szczególnym uwzględnieniem relacji między dawnymi wierzeniami a chrześcijaństwem, tłumaczka sag staroislandzkich (m.in. Saga o Völsungach, Heimskringla), autorka książki Mitologia Północy a chrześcijaństwo, badaczka twórczości J.R.R. Tolkiena, popularyzatorka nauki.

❂ 18.30-20.30 / Żywe Muzeum Słowiańszczyzny. Gry, zabawy i anizmacje Żywego Muzeum Słowiańszczyzny “Dziejwa”.

Wśród atrakcji znajdą się m.in. stanowisko łucznicze, średniowieczne kręgle „Lis w kurniku” oraz stoisko z replikami przedmiotów z epoki wczesnego średniowiecza, od broni poprzez warsztat tkacki, kuchnię aż do skrzynki z biżuterią. Opowieści i zagadki oraz elementy stroju do przymierzenia.

Grupa „Dziejawa” zaprasza na wysłuchanie opowieści opartych o mity i podania słowiańskie. Bajki mają charakter interaktywny, powstają z udziałem publiczności. Godziny rozpoczęcia inscenizacji:
• 19.00 – „Mit wiosenny”
• 20.00 – „Kwiat Paproci”

Prowadzenie: DZIEJAWA. Żywe Muzeum Słowiańszczyzny – zespół ludzi zajmujących się rzemiosłem, archeologią doświadczalną, odtwórstwem historycznym, grupa pasjonatów historii i kultury Słowian oraz wczesnego średniowiecza.

❂ 19.00-20.30 / Lalki mocy. Warsztaty robienia lalek szczęścia.

Słowiańska tradycja mówiła o tworzeniu amuletów, które przynosiły szczęście, pomyślność, miały chronić przed złem, a nawet spełniać życzenia. W szczątkowej formie tradycja robienia lalek-talizmanów przetrwała jedynie na Białorusi, gdzie robi się żadanice czy motanki na Ukrainie. Podczas warsztatów plenerowych będzie można tworzyć lalki o charakterze apotropeicznym.

Wstęp wolny. Liczba miejsc ograniczona.
Obowiązują zapisy przez formularz zgłoszeniowy:

Zgłoszenie: Lalki mocy. Warsztaty robienia lalek szczęścia.

Prowadzenie: Julia Lachiewicz – animatorka kultury, pasjonatka rękodzieła, instruktorka warsztatów makramowych, nowohucianka, miłośniczka stylu retro i vintage, wykorzystuje swoje umiejętności na rzecz działań ekologicznych, fanka architektury socrealistycznej.

❂ 21.00 / Ognisko pod Kopcem Wandy.

Wspólne biesiadowanie na kocach, pieczemy kiełbaski, zjadamy smakołyki z koszy piknikowych.

❂ 22.00 / Zakończenie wydarzenia.

Organizatorzy:
Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
Fundacja EcoTravel
Dofinansowano ze środków Dzielnicy XVIII Nowa Huta.

Szczegółowe informacje:
Nowohuckie Laboratorium Dziedzictwa
Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
os. Górali 5, 31-959 Kraków
tel. +48 12 644 27 65 w. 21;
www.nhlab.okn.edu.pl
www.facebook.com/NHlabOKN

24 października 201724 października 2017

Bufet pod Kombinatem

Bufet pod Kombinatem to nowa wystawa nowohuckiego oddziału MHK.

To swoista podróż do historii życia codziennego nowohucian, pokazanego przez pryzmat lokali gastronomicznych – począwszy od barów mlecznych, barów szybkiej obsługi i typu szwedzkiego, porzez stołówki hutnicze, Kasyno Huty im. Lenina czy kawiarnie i restauracje.

Bufet pod Kombinatem – Podróż po wystawie rozpoczniemy od barów, barów mlecznych, barów typu szwedzkiego i barów szybkiej obsługi. Spoglądając przez specjalne okienko zobaczymy dawne nowohuckie jadłodajnie. Wśród nich „Centralny” – najbardziej znany bar mleczny w Nowej Hucie, który powstał w 1956 roku i istnieje do dziś. Odwiedzimy też inne istniejące i nie bary mleczne i zwykłe takie jak „Bieńczycki”, „Mały”, „Przodownik”, „Pod zegarem”, „Na Skarpie”, „Kopciuch”. Do ciekawszych miejsc tego typu należały otwarty w 1958 roku bar „Bachus” – pierwszy bar samoobsługowy na terenie Nowej Huty oraz bar typu szwedzkiego„Marten”, otwarty w 1964.

Refleksja historyczna nie ominie też stołówek pracowniczych Kombinatu Huty im. Lenina, prowadzonych przez Oddział Zaopatrzenia Robotniczego. Zobaczymy, czym przyciągało otwarte w 1958 roku Kasyno Huty im. Lenina – kto w nim bywał kogo z honorami podejmowano a kto pracował. Barwne opowieści i pamiątki przekazała na wystawę m.in. pani Lena Motyka, kierująca stołówkami i Kasynem Huty im. Lenina. Mało kto wie, że w 1958 roku w Nowej Hucie gościł Anastas Mikojan, autor reform kulinarnych w Związek Radziecki, które po II wojnie światowej zostały przeszczepione na polski grunt. Na wystawie prezentujemy zdjęcia z tej wizyty.

Ważną częścią ekspozycji jest opowieść o nowohuckich kawiarniach i kulturze kawiarnianej. Pierwszą nowohucką kawiarnią była, „Stylowa”, otwarta 14 lipca 1956 roku. Do ciekawszych obiektów, zgromadzonych w tej części wystawy, oprócz bogatej ikonografii i elementów umeblowania należą pamiątki z pracy w tym lokalu przekazane przez jedną z pierwszych nowohuckich kelnerek panią Helenę Pietrzykowską. Przypominamy też inne kawiarnie takie jak „Krasnoludek”, a później „Mozaika”, „Lajkonik” i „Kokosanka”. Dowiemy się także jak spędzali popołudnie, wieczór w kawiarniach pierwsi nowohucianie latach 50., a jak bawiły się ich dzieci w latach 60 i 70. XX w. Do jakiej muzyki tańczono, co zamawiano, jak wyglądały te lokale. Na wystawie odtworzone zostało wnętrze kawiarni „Mozaika”.

Świąteczny konkurs bufetów w restauracji Ludowa przy os. Zgody – grupa kelnerów we wnętrzu restauracji. Kraków Nowa Huta 1970 fot. Janusz Podlecki wł. MHK

Dużo uwagi poświęcono nowohuckim restauracjom, zaczynając od najstarszej noszącej nazwę „Gigant” – w 1956 r. przemianowaną na „Lotos” – otwartą 22 lipca 1952 r. Za najbardziej elegancką restaurację w Nowej Hucie uchodziła „Arkadia” otwarta 30 grudnia 1957 roku. Już następnego dnia odbyło się w niej barwne, sylwestrowe widowisko, jakim był pierwszy „Bal z Fiołem”, który współtworzyli aktorzy. Bal wyróżniał się przede wszystkim oryginalnymi strojami, a jego urządzanie z czasem stało się zwyczajem restauracji. „Arkadia” była dwupoziomowym lokalem z antresolą, parkietem do tańca, mogącym pomieścić 300 gości. Przywołujemy także pamięć o innym bardzo eleganckim lokalu „Wiśle”, a także innych restauracjach: „Ludowej”, „Teatralnej”, „Halince-Jubilatce”, „Zachęcie” czy „Nowoczesnej”.

Poznamy też miejsca o gorszej renomie, często owiane złą sławą. Nowohuckimi lokalami, w których piło się na umór były „Oaza” na osiedlu Wysokim oraz położony na przeciwko bar „Orion” na os. Kazimierzowskim, a także bar „Ekspres” przy ul. Kocmyrzowskiej. Od 1955 roku mieściła się tam restauracja „Krakowianka” z dansingiem. Potem lokal podzielono, z jednej części tworząc bar, a pozostałą przeznaczając na sklepy. Najgorszą opinię miała jednak restauracja „Przysmak”. W 1972 roku pisano w prasie, że w „Przysmaku” podaje się „bez względu na stan trzeźwości swoim konsumentom piwo i wódkę, chcąc szczycić się dużym utargiem”. Restauracja ta położona była w rejonie hoteli robotniczych, niektórzy przepijali w niej całe pensje nierzadko już w dniu wypłaty.

Wystawę można będzie oglądać od 26 października 2017 do 8 kwietnia 2018 roku. Towarzyszyć jej będzie wydawnictwo, będące kompendium wiedzy na temat nowohuckich lokali gastronomicznych, ich historii, anegdot z nimi związanych, a także wystroju ich wnętrz.

Zapraszamy!

—

Bufet pod Kombinatem

Kurator wystawy: Maria Wąchała-Skindzier

Czas trwania wystawy: 26.X.2017 r. – 8.IV.2018 r.

Miejsce wystawy: Dzieje Nowej Huty, od. Słoneczne 16

Tytuł wystawy: Bufet pod kombinatem

Wernisaż : 25 październik 2017 rok, godz.14.00, Dzieje Nowej Huty, od. Słoneczne 16

Program wydarzeń towarzyszących do wystawy „Bufet nad Kombinatem”:

05.11, 14.01.,18.02, godzina 12.00 oprowadzanie po wystawie w cenie biletu z kuratorką wystawy Marią Wąchałą-Skindzier.

02.12. godzina 14.00 „Nigdy nie wiesz, kto stoi za kontuarem” historię kawiarki Eugenii Kurtin – opowiada Jerzy Karnasiewicz nowohucki artysta fotografik, autor albumu „Nowa Huta okruchy życia i meandry historii”.

03.12. godzina 14.00 „O tym, kto w Kasynie Huty bywał i jakie były tego skutki”. Wykład nostalgiczno-wspomnieniowy. Prowadzi Maria Wąchała-Skindzier.

10.12. godzina 14.00 Życie wieczorne w Nowej Hucie. Wykład Marii Wąchały-Skindzier.

13.01. godzina 14.00 Bary mleczne i stołówki – żywicielki ludzi pracy. Wykład Marii Wąchały-Skindzier.

10.02. godzina 14.00 Kto, co i gdzie jadał w Nowej Hucie? Wykład Marii Wąchały-Skindzier.

11.03. godzina 14.00 „Czy wiesz co jesz?” – warsztaty dla dzieci z Krzysztoforkiem. Prowadzi Maria Wąchała-Skindzier i Dariusz Cyfka.

23 czerwca 2017

Razem dla Huty 2017

RAZEM DLA HUTY 2017

Już po raz drugi Małopolskie Stowarzyszenie Miłośników Historii „Rawelin” oraz Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida wspólnie z innymi nowohuckimi instytucjami kultury, organizacjami pozarządowymi, grupami nieformalnymi i lokalnym biznesem organizują wydarzenie Razem dla Huty 2017. 2 lipca 2017 r. w Centrum Administracyjnym Kombinatu (ul. Ujastek 1) oraz w Muzeum Twierdzy Kraków – Forcie 49a „Dłubnia” (ul. Petöfiego 31) przygotowano moc atrakcji dla dużych i małych! Start o godz. 12.00.

Organizatorzy z jednej strony chcą zwrócić uwagę na lokalne dziedzictwo kulturowe o niepewnej przyszłości, a z drugiej pokazać możliwości wykorzystania obiektów. W programie imprezy znalazło się wiele interesujących bezpłatnych wydarzeń. W Budynku S odbędą się m.in. liczne warsztaty dla dzieci, pokazy filmów, prezentacje lokalnego biznesu, gra terenowa w klimacie PRL-u „Zakątki Kombinatu”, wykład o nowohuckim sporcie, spotkanie z aktorem Marcelem Wiercichowskim, a także II Nowohucki Bieg Po Schodach. W dawnej bibliotece i na dziedzińcu prezentowane będą wystawy, a na dziedzińcu Budynku S zaaranżowana zostanie przestrzeń kawiarniana Klubu Kombinator, C-2 Południe Cafe i Huty Piwa.

W godz. 12.30-18.00 planowane jest zwiedzanie ze Stowarzyszeniem „Rawelin” w promocyjnej cenie (10 zł/os.). Budynek Z i Muzeum Twierdzy Kraków – Fort 49a „Dłubnia” dostępne będą do zwiedzania indywidualnego bez ograniczeń. Po Centrum Dowodzenia pod Budynkiem S oraz schronie pod Budynkiem Z oprowadzać będą przewodnicy, dlatego liczba miejsc jest ograniczona – zapisy na zwiedzanie „podziemi” będą prowadzone na miejscu w dniu wydarzenia. Od godz. 12.30 do godz. 18.00 pomiędzy Kombinatem a Fortem 49a „Dłubnia” kursować będzie bezpłatna zabytkowa „Nyska”, która połączy oba obiekty dostępne do zwiedzania.

W ramach Razem dla Huty 2017 odbędą się również aż cztery koncerty! Na dziedzińcu Budynku S o godz. 15.00 wystąpi nowohucki artysta Paweł ‘Bohater’ Dróżdż ze swoim najnowszym projektem Bohater X Michał Gąsiorowski, wprowadzającym temat live loopingu w muzyce na nowy poziom. W tej samej przestrzeni o godz. 16.00 wystąpi Chór GospelSenior pod dyrekcją Lei Kjeldsen – pierwszy w Krakowie chór gospel, w którym śpiewają sami seniorzy. Dzień pełen wrażeń zakończą koncerty zespołów Harat i Babu Król. Babu Król to wspólny projekt znanych postaci polskiej sceny alternatywnej – Bajzla i Budynia (m. in. Pogodno i Bajzel), a Harat to zespół, w skład której wchodzą krakowscy charyzmatyczni muzycy: Adam Nyk, Konrad Trusiak, Konrad Gągola, Tomek Głuc. Z pewnością będzie energetycznie!

Szczegółowy program Razem dla Huty 2017 dostępny jest na www.rawelin.org oraz www.okn.edu.pl. Na wydarzenia i warsztaty wstęp wolny, zwiedzanie ze Stowarzyszeniem „Rawelin” w promocyjnej cenie: 10 zł / os. (Budynek Z i Fort 49a „Dłubnia” dostępne do zwiedzania indywidualnego bez ograniczeń, na oprowadzanie po Centrum Dowodzenia pod Budynkiem S i schronie pod Budynkiem Z zapisy na miejscu w dniu wydarzenia – liczba miejsc ograniczona). Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa.÷

Centrum Administracyjne Kombinatu w Krakowie-Nowej Hucie, zwane także „Pałacami Dożów” lub „Watykanami”, wybudowane zostało w latach 1950-1955 według projektu Marty Ingarden, Janusza Ingardena oraz Janusza Ballenstedta. Za projekt wnętrz odpowiadał zespół kierowany przez Mariana Sigmunda. W skład założenia wchodzą bliźniacze budynki S i Z, których ważnym i cennym elementem są bogato zdobione elewacje i wnętrza, a także specjalnie projektowane wyposażenie oraz wystrój. Pod budynkami zlokalizowane są obiekty związane z Obroną Cywilną Kombinatu: zachowane stanowisko dowodzenia oraz schron.

Fort 49a Dłubnia powstał w czasie modernizacji III pierścienia Twierdzy Kraków w latach 1892-1896 i jest przykładem fortu pancernego umożliwiającego zwalczanie wrogich baterii artyleryjskich, jak i walki ze szturmującymi oddziałami piechoty. W czasie pierwszej bitwy o Kraków w listopadzie 1914 roku załoga fortu ostrzeliwała podchodzące od północnego-wschodu wojska rosyjskie.

Szczegółowe informacje:

Dział Animacji i Promocji Kultury Ośrodka Kultury im. C. K. Norwida

tel. 12 644 27 68 w. 18, animacja@okn.edu.pl

10 października 201611 października 2016

Posprzątajmy Dłubnię Razem!

Dłubnia jest nam bliska – to z pewnością wiecie.

Przez ten rok zbliżyliśmy się do siebie bardzo, poznaliśmy się z tą rzeką chyba najlepiej ze wszystkich, którzy o niej tak wiele mówią. Sama Dłubnia od siebie dała nam więcej niż się mogliśmy spodziewać stąd też teraz My dla niej chcemy zrobić coś w zamian.

16 października 2016, w niedzielę. o godzinie 11:00 spotkajmy się razem pod Domem Wędkarza nad Zalewem Nowohuckim – dokładnie tam gdzie po spływie żegnaliśmy się na parkingu. Tam tez zobaczmy się raz jeszcze i razem z Fundacją EcoTravel weźmy udział w wspólnej akcji sprzątania Dłubni!

Tak naprawdę wszystko już przygotowane – brakuje tylko chętnych rąk do pracy, do sprzątania.

Wszelkie szczegóły – gdzie, kiedy, co zabrać ze sobą – znajdziecie na stronie fundacji -> Jesienne Sprzątanie Dłubni

Do zobaczenia!

Zapisz

10 marca 201611 marca 2016

Wiosenne Sprzątanie Dłubni

Pierwszy dzień astronomicznej wiosny to świetna okazja na Wiosenne Sprzątanie Dłubni. Przyłączamy się do tej akcji całym sercem i rękoma. Spotkajmy się o godz. 11.00 pod Domem Wędkarza w niedzielę 20 marca i posprzątajmy wspólnie Dłubnię. Liczymy na Was!

Na wiosenne sprzątanie Dłubni zaprasza Fundacja Ecotravel. Jednak jak zapewnia organizator cała akcja nie odbyłoby się bez współpracy z Radami Dzielnic Bieńczyce i Nowa Huta oraz bez wsparcia ze strony Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Krakowie i Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie.

To chyba pierwsze takie sprzątanie Dłubni więc jak to bywa na początku takich akcji będzie ona przeprowadzana w miejscu najłatwiej dostępnym dla uczestników a jednocześnie najczęściej odwiedzanym przez wszystkich – w miejscu gdzie Dłubnia graniczy z Zalewem Nowohuckim. Zerknijcie na mapę planowanego sprzątania.

Oczywiście cała trasa wydaje się być stosunkowo krótka i łatwa ale to wszystko podyktowane jest względami bezpieczeństwa uczestników – brzegi na tym odcinku są łatwo dostępne i na tyle płaskie, że będzie można się w miarę swobodnie po nich poruszać i sprzątać.

Szczegóły całej akcji oraz sprawy organizacyjne znajdziecie na stronie fundacji: Wiosenne Sprzątanie Dłubni

Cała akcja to okazja spotkania się i świętowania Pierwszego (Astronomicznego) Dnia Wiosny w sposób aktywny i z pożytkiem dla wszystkich.

Jeśli będzie nas liczniejsza grupa możliwe, że będzie również sprzątany odcinek rzeki od mostu na Alei Solidarności wzdłuż ul. M. Wańkowicza, który wymaga więcej pracy. Wszystko to zależne jest jednak od liczby uczestników, która stawi się na miejsce spotkania pod Domem Wędkarza. To tam zapadnie decyzja, czy podzieleni zostaną uczestnicy na dwie osobne grupy i czy udadzą się one na sprzątanie obu odcinków rzeki. Dlatego rozsyłajcie wieści i zapraszajcie rodzinę i znajomych – Im więcej nas tym więcej posprzątamy!

Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w Krakowie dostarczy uczestnikom niezbędnych worków i rękawic do sprzątania i zapewni odbiór zebranych śmieci po przeprowadzonej akcji. Z kolei Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie ze swojej strony zapewni uczestnikom ciepłe napoje na zakończenie akcji.

Jeśli akcja sprzątania Dłubni okaże się być interesująca dla mieszkańców i przybędzie wielu chętnych na sprzątanie to jak zapewnia Fundacja Ecotravel nie będzie to ostatnie takie wydarzenie. Jest przecież wiele takich miejsc w Nowej Hucie, które cieszą się popularnością i walorami przyrodniczymi a jednak zalegają tam śmieci i wymagają posprzątania.

Jeśli znacie takie miejsca napiszcie o nich do fundacji fundacja@ecotravel.pl

Do zobaczenia!